İngilizce Olmayan En İyi 100 Film
Mayıs 7, 2023
9 Okunma
BBC Kültür, dünya sinemasının gelmiş geçmiş en iyi filmlerini belirlemek için 43 ülkeden 209 film eleştirmeninin görüşlerine başvurdu. İşte ilk 100'e giren filmler…
Ankete katılan film eleştirmenlerinin her birinden, İngilizce filmler dışında dünya sinemasından en beğendikleri 10 filmi sıralamaları istendi. En fazla listeye giren filmler, sıralamaya göre ilk 100’deki yerini aldı.
Bu 100 film 24 ülke, 19 dil ve 67 yönetmene ait. Listeye giren filmlerin 27’si Fransızca, 12’si Mandarin (Çince) ve 11’er tanesi de İtalyanca ve Japonca.
Film eleştirmenlerinin 94’ü kadın olsa da, ilk 100’e giren filmlerin sadece dördü kadın yönetmene ait.
Listenin dörtte biri Doğu Asya filmlerinden oluşuyor. Liste başı olan film de Japon yönetmen Akira Kurosawa’nın 1954 yapımı Yedi Samuray filmi oldu.
Ancak ilginç olan şu ki dünyanın her tarafından eleştirmenler bu filmi listesine dahil etmesine rağmen, altı Japon eleştirmenin listesinde bir tek Kurosawa filmi dahi yer almamıştı.
Liste, güzel bir filmin tadına varmak için sınırların veya dilin engel oluşturmadığını bir kez daha gösteriyor. Bir ülkeye ait film doğal olarak oranın tarihini ve kimliğini yansıtsa da sinemanın evrensel bir dili var.
BBC Kültür anketi bir şeyleri ortaya çıkarmanın yanı sıra tartışma yaratmayı da amaçlıyor. Bu liste açısından kesinlik veya nihailik söz konusu olmadığı gibi herkesi memnun etmenin mümkün olmadığı biliniyor.
İşte dünya sinemasının dili İngilizce olmayan en iyi 100 filmi listesi…
1. Yedi Samuray (Seven Samuari – Akira Kurosawa, 1954)
2. Bisiklet Hırsızları (Bicycle Thieves – Vittorio de Sica, 1948)
3. Tokyo Hikayesi (Tokyo Story – Yasujirô Ozu, 1953)
4. Rashomon (Akira Kurosawa, 1950)
5. Oyunun Kuralı (The Rules of the Game – Jean Renoir, 1939)
6. Persona (Ingmar Bergman, 1966)
7. 8 1/2 (Federico Fellini, 1963)
8. 400 Darbe (The 400 Blows – François Truffaut, 1959)
9. Aşk Zamanı (In the Mood for Love – Wong Kar-wai, 2000)
10. Tatlı Hayat (La Dolce Vita – Federico Fellini, 1960)
11. Serseri Aşıklar (Breathless – Jean-Luc Godard, 1960)
12. Hoşçakal Cariyem (Farewell My Concubine – Chen Kaige, 1993)
13. M (Fritz Lang, 1931)
14. Jeanne Dielman, 23 Commerce Quay, 1080 Brussels (Chantal Akerman, 1975)
15. Pather Panchali (Satyajit Ray, 1955)
16. Metropolis (Fritz Lang, 1927)
17. Aguirre: Tanrının Gazabı (Aguirre, the Wrath of God – Werner Herzog, 1972)
18. A City of Sadness (Hou Hsiao-hsien, 1989)
19. Cezayir Bağımsızlık Savaşı (The Battle of Algiers – Gillo Pontecorvo, 1966)
20. Ayna (The Mirror – Andrei Tarkovsky, 1974)
21. Bir Ayrılık (A Separation – Asghar Farhadi, 2011)
22. Pan’ın Labirenti (Pan’s Labyrinth – Guillermo del Toro, 2006)
23. Jeanne D’arc’ın Izdırabı (The Passion of Joan of Arc – Carl Theodor Dreyer, 1928)
24. Potemkin Zırhlısı (Battleship Potemkin – Sergei M Eisenstein, 1925)
25. Yi Yi (Edward Yang, 2000)
26. Cennet Sineması (Cinema Paradiso – Giuseppe Tornatore, 1988)
27. Arı Kovanının Ruhu (The Spirit of the Beehive – Victor Erice, 1973)
28. Fanny and Alexander (Ingmar Bergman, 1982)
29. İhtiyar Delikanlı (Oldboy – Park Chan-wook, 2003)
30. Yedinci Mühür (The Seventh Seal – Ingmar Bergman, 1957)
31. Başkalarının Hayatı (The Lives of Others – Florian Henckel von Donnersmarck, 2006)
32. Annem Hakkında Her Şey (All About My Mother – Pedro Almodóvar, 1999)
33. Oyun Vakti (Playtime – Jacques Tati, 1967)
34. Arzunun Kanatları / Berlin Üzerindeki Gökyüzü (Wings of Desire – Wim Wenders, 1987)
35. Leopar (The Leopard – Luchino Visconti, 1963)
36. Harp Esirleri (La Grande Illusion – Jean Renoir, 1937)
37. Ruhların Kaçışı (Spirited Away – Hayao Miyazaki, 2001)
38. A Brighter Summer Day (Edward Yang, 1991)
39. Yakın Plan (Close-Up – Abbas Kiarostami, 1990)
40. Andrei Rublev (Andrei Tarkovsky, 1966)
41. Yaşamak (To Live – Zhang Yimou, 1994)
42. Tanrıkent (City of God – Fernando Meirelles, Kátia Lund, 2002)
43. İyi İş (Beau Travail – Claire Denis, 1999)
44. 5’ten 7’ye Cléo (Cleo from 5 to 7 – Agnès Varda, 1962)
45. L’Avventura (Michelangelo Antonioni, 1960)
46. Cennetin Çocukları (Children of Paradise – Marcel Carné, 1945)
47. 4 Ay, 3 Hafta, 2 Gün (4 Months, 3 Weeks and 2 Days – Cristian Mungiu, 2007)
48. Viridiana (Luis Buñuel, 1961)
49. İz Sürücü (Stalker – Andrei Tarkovsky, 1979)
50. L’Atalante (Jean Vigo, 1934)
51. Cherbourg Şemsiyeleri (The Umbrellas of Cherbourg – Jacques Demy, 1964)
52. Rastgele Balthazar (Au Hasard Balthazar – Robert Bresson, 1966)
53. Geç Gelen Bahar (Late Spring – Yasujirô Ozu, 1949)
54. Eat Drink Man Woman (Ang Lee, 1994)
55. Jules ve Jim (Jules and Jim – François Truffaut, 1962)
56. Chungking Express (Wong Kar-wai, 1994)
57. Solaris (Andrei Tarkovsky, 1972)
58. The Earrings of Madame de… (Max Ophüls, 1953)
59. Gel ve Gör (Come and See – Elem Klimov, 1985)
60. Le Mepris / Contempt (Jean-Luc Godard, 1963)
61. Sansho the Bailiff (Kenji Mizoguchi, 1954)
62. Touki Bouki (Djibril Diop Mambéty, 1973)
63. Spring in a Small Town (Fei Mu, 1948)
64. Üç Renk: Mavi (Three Colours: Blue – Krzysztof Kieślowski, 1993)
65. Ordet (Carl Theodor Dreyer, 1955)
66. Korku Ruhu Kemirir (Ali: Fear Eats the Soul – Rainer Werner Fassbinder, 1973)
67. Yok Edici Melek (The Exterminating Angel – Luis Buñuel, 1962)
68. Ugetsu (Kenji Mizoguchi, 1953)
69. Aşk (Amour – Michael Haneke, 2012)
70. Batan Güneş (L’Eclisse – Michelangelo Antonioni, 1962)
71. Happy Together (Wong Kar-wai, 1997)
72. Yaşamak (Ikiru – Akira Kurosawa, 1952)
73. Kameralı Adam (Man with a Movie Camera – Dziga Vertov, 1929)
74. Çılgın Pierro (Pierrot Le Fou – Jean-Luc Godard, 1965)
75. Gündüz Güzeli (Belle de Jour – Luis Buñuel, 1967)
76. Ananı Da! (Y Tu Mamá También – Alfonso Cuarón, 2001)
77. Konformist (The Conformist – Bernardo Bertolucci, 1970)
78. Kaplan ve Ejderha (Crouching Tiger, Hidden Dragon – Ang Lee, 2000)
79. Ran (Akira Kurosawa, 1985)
80. Los Olvidados / The Young and the Damned (Luis Buñuel, 1950)
81. Celine and Julie go Boating (Jacques Rivette, 1974)
82. Amélie (Jean-Pierre Jeunet, 2001)
83. Sonsuz Sokaklar (La Strada – Federico Fellini, 1954)
84. Burjuvazinin Gizli Çekiciliği (The Discreet Charm of the Bourgeoisie – Luis Buñuel, 1972)
85. Umberto D (Vittorio de Sica, 1952)
86. La Jetée (Chris Marker, 1962)
87. Cabiria’nın Geceleri (The Nights of Cabiria – Federico Fellini, 1957)
88. Son Krizantemlerin Öyküsü (The Story of the Last Chrysanthemum – Kenji Mizoguchi, 1939)
89. Yaban Çilekleri (Wild Strawberries – Ingmar Bergman, 1957)
90. Hiroşima Sevgilim (Hiroshima Mon Amour – Alain Resnais, 1959)
91. Rififi (Jules Dassin, 1955)
92. Bir Evlilikten Manzaralar (Scenes from a Marriage – Ingmar Bergman, 1973)
93. Kırmızı Fenerler (Raise the Red Lantern – Zhang Yimou, 1991)
94. Arkadaşımın Evi Nerede? (Where is the Friend’s Home? – Abbas Kiarostami, 1987)
95. Ukigumo / Floating Clouds (Mikio Naruse, 1955)
96. Shoah (Claude Lanzmann, 1985)
97. Kirazın Tadı (Taste of Cherry – Abbas Kiarostami, 1997)
98. In the Heat of the Sun (Jiang Wen, 1994)
99. Küller ve Elmaslar (Ashes and Diamonds – Andrzej Wajda, 1958)
100. Puslu Manzaralar (Landscape in the Mist – Theo Angelopoulos, 1988)
-
İngilizce Olmayan En İyi 100 Film
Mayıs 7, 2023
BBC Kültür, dünya sinemasının gelmiş geçmiş en iyi filmlerini belirlemek için 43 ülkeden 209 film eleştirmeninin görüşlerine başvurdu. İşte ilk 100'e giren filmler…
-
Holy Motors: Ey Seyirci, Uyan!
Ocak 20, 2023
İşte benim zaviyemden, işte size, bu şehir, şehirler, metropoller ve medeniyet cangılı” diyerek söz alıyor Leos Carax. On bir yıl, bir hikâye anlatıcısının susması için kâfi bir zaman dilimi. On bir yıldan sonra, yeniden ‘anlatmaya’ başladığı noktada, bizatihi kendini malzeme yapmasına şaşırmalı. Yıllardan “muğlak”, uyanan Mösyö Carax’ı görüyoruz en evvelâ, onunla beraber hareket eden, merakını yitirmemiş köpeklerle ve çocuklarla. Kendi etinden bir anahtarla ve uyuyan bir salon dolusu seyircinin arasına kapı açılıyor: Leos’un masalına hoş geldiniz ! Kanımca bu tümcenin tamamı, havsalalarımızda, “Ey seyirci, uyan ve hoş geldin!” şeklinde güncel hâlini almalıdır.
-
20. Yüzyıla Ağıt: Angelopoulos’un Sineması
Aralık 29, 2022
24 Ocak 2012’de aramızdan ayrılan Yunanistanlı usta yönetmen Theo Angelopoulos 1935 yılında Atina’da doğmuştur. Önce hukuk alanında eğitim görmeye başlamış fakat daha sonra Fransa’ya giderek sinema eğitimini tamamlamıştır. 1964’de ülkesine döndüğünde “Democratic Change”de sinema eleştirmenliği yapmıştır. Ölümüyle yarım kalan Yüzyıl Üçlemesi’nin son filmi gibi, ilk film denemesi de yarım kalır Angelopoulos’un. 1968’de kısa metrajlı filmi Broadcast – Ekpombi’yi çeken yönetmenin ilk uzun metrajlı filmi ise 1970 tarihli Tatbikat – Anaparastasi olur.
-
Hirokazu Kore-eda Sineması: Ailenin ve Koşulsuz Sevginin İyileştirici Gücü
Aralık 17, 2022
Bu yıl 75.si düzenlenen Cannes Film Festivali’nde, Kore ve Japonya’nın son yıllarda dünya sinemasında daha da çok konuşulmasını sağlayan iki efsane yönetmeninin filmleri çok konuşuldu: Park Chan Wook ve Hirokazu Koreeda. Park Chan Wook’un yönettiği Decision to Leave (Ayrılık Kararı) ile “En İyi Yönetmen” ödülüne sahip olurken, Hirokazu Koreeda imzalı Broker da Kore’nin sevilen usta oyuncusu Song Kang Ho’ya “En İyi Erkek Oyuncu” ödülünü getirdi. Bu yazımızda, yılın filmlerinden Broker’ı izlemeden önce Koreeda sinemasını tanımak isteyenler için detaylı bir rehber hazırlamak istedik.
-
Yasujirô Ozu’dan Noriko Üçlemesi
Temmuz 21, 2022
Her ne kadar Japonlara göre kendi tarihlerinin en iyi filmi 1954 tarihli Kurosawa filmi Yedi Samuray (Shichinin no samurai) olsa da dünyanın dört bir köşesindeki yüzlerce yönetmen sinema tarihinin en iyisi olarak Ozu’nun Tokyo Hikayesi’ni (Tokyo Monogatari) kabul eder. Kariyeri boyunca onlarca filme imza atan bu çekik gözlü, Noriko üçlemesinde aile bağlarını işlerken kendi yaşantısından da kesitler sunmuştur. Altmış yıllık yaşantısı boyunca hiç evlenmemiş ve annesiyle yaşamış; çektiği bu üç filmde de evlendirilmeye ve evlenmeye çalışan Noriko karakterini anlatırken kendinden pek çok şeyi filmlerine katmıştır. Kullandığı metotlarla kendisinden sonra gelen pek çok yönetmene ilham vermiştir. Film setlerinde ve İkinci Dünya Savaşı sırasında orduda geçen ömrünü savaş sonrasında Japon halkının batılılaşması ve kültüründen uzaklaşması üzerine eserler vererek tamamlayan Ozu için yönetmenlerin atası sıfatını kullanmak hayli uygun kaçar. Sinemaya katkısı hem nitelik hem de nicelik bakımından tartışılmaz olan bu ismin mezar taşında ise ismi yazmaz; taşa kazınmış tek şey “mu” (hiçlik anlamına gelir) sembolüdür.
-
Ingmar Bergman’ın “Oda Üçlemesi” Filmleri Üzerine
Ekim 13, 2022
Dünyada; bütün toplumlarda Kültürel açıdan, dini açıdan bir sıkışmışlık olan varolluşsal sancılar yüzyıllardır çeşitli kaynaklarda; edebiyat, felsefe, dini kitaplarla tartışılmıştır. Çoğu kez belirli bir otoritenin karşısında durmak için bu kaynaklar kullanılmıştır. Her şeyin bir pay almak üzerine kurulu olduğu bu düzende; dil-tarih, tarih,din, dil-din, duygular ve dinler minvalinde çeşitli idealar mevcut. Tanrının adaletsizliğinin, devletlerin ve yönetenlerin içine kaçtığı bu çağda hala devam eder. Bir çeşit akıl hamallığı yapan, felsefe, edebiyat, hatta sinema varoluşsal yetileri eleştirel bir çerçevede portreler. Aydınlanma ve ahlaki açıdan; bütün toplumların yüzyıllardır süregelen dini otorite ve geleneklerine ters ideler fazlasıyla mevcut. Bugün bütün dinlerde ticari bir amaç, özgürlük ve özgünlük adı altında otoriteye karşı belirli nosyonlarla inançlar ticari kaygılara dönüşmüştür ve dolayısıyla varoluş tezleri ortaya çıkmaya başlamıştır. Tanrının varlığını sorgulama bireysel düzenekte; yine edebiyat, felsefe ve sinema aracılığıyla diplomatik yaklaşımlarla başlanıyor. Modernlik, çağdaşlık, rasyonalite gibi nitelendirmelerle, bilim adamları, din adamları aracılığıyla topluma sürülmektedir. Bütün uygarlık ve kültürlerde ilk başta yaradılış sorgulanmıştır, dini açıdan bu geniş zamanda felsefi bir boyut alıp varlığın manasının zeminlerinde Holist kuramına uygun incelemeler mevcuttur. Teizm karşıtı kuramlar oldukça fazladır bu konuda. Yine Tanrı’nın varlığının bilinmediği, evrenin yapısının bilinmediğini ileri süren felsefe kuramı Egnostisizm üzerine bir çok makale mevcuttur.
-
Cannes Film Festivali’nin resmi seçkisi açıklandı
Nisan 14, 2022
Bu yıl 75. kez düzenlenen Cannes Film Festivali’nin resmi seçkisi açıklandı. Emin Alper son filmi “Kurak Günler” ile festivalin Un Certain Regard (Belirli Bir Bakış) bölümünde yarışacak.
-
İran Yeni Dalga Sineması ve Majid Majidi’nin “Cennetin Çocukları” Filmi
Haziran 2, 2022
Sinema da diğer sanat disiplinleri gibi çağının ruhunu yansıtan öyküler anlatır. Modern dönem aygıtı olarak içinde
bulunduğu toplumun değerlerinden etkilenen sinema politik, ekonomik ve kültürel değişimlerden bağımsız değildir. Her
ülke sineması kendi kültüründen beslenerek ürettiği filmler ile bir tür toplumsal ayna görevi görür. Seyirci izlediği her
filmde o ülkenin sosyal ve kültürel yapısına da tanıklık eder. Sinema ticari yapısının yanı sıra aynı zamanda hem bir
kültür oluşturucu hem de bir kültür aktarıcıdır. Kültür aktarıcısı olarak sinema oldukça güçlüdür ve aynı zamanda ülkelerin
görsel hafızasını oluşturur. İran sineması da var olduğu toplumun değerlerinden yola çıkarak ticari ürünlerin yanı sıra
Dünya’da kabul görmüş önemli sanatsal eserler vermiştir. İran sineması devrimden önce ticari ve aynı zamanda Yeni
Dalga akımının ilk dönemini yaşamış devrimden sonra ise bu akımın en verimli dönemine tanıklık etmiştir. Yönetmenlerin
kişisel dünyalarını görselleştirerek aktardıkları sinemasal ürünler aynı zamanda yaşadıkları toplumun yansımasıdır. Majid
Majidi’de İran toplumunda yetişmiş ve İran Yeni Dalga sinemasının son kuşak temsilcileri arasındadır. Kendi
coğrafyasında ülkesinin kültürel ve sosyal değerlerinden etkilenerek filmler üreten Majidi’nin anlatı dilindeki çok
katmanlılık İran sanatlarındaki zenginlikten kaynaklanmaktadır. İslami görüşten yola çıkarak yaptığı filmleri genel insani
değerlere vurgu yapmaktadır. Sinemada gerçekçilik yaklaşımını benimseyen Majidi cennetin çocukları filmi ile oldukça
doğal ve yalın bir anlatım diliyle çocuk masumiyeti üzerinden insan doğasını yansıtan bir anlatı sunmuştur. Çocuk bakış
açısıyla aktardığı ahlak ve erdem gibi unsurları işlediği ‘Cennetin Çocukları’ filmi dış gerçekliği olduğu gibi aktaran sade
bir anlatı diline sahiptir. Filmde kamera kullanımının yanı sıra aydınlatma ve mekan unsuru da gözün algıladığı biçimde
aktarılmıştır.